Opvliegers
Wat is er tegen te doen?
Hier wat tips om (hopelijk) minder vaak een opvlieger te krijgen, of hier zodanig minder last van te hebben.
-
Voorkom stress zo veel mogelijk. Spanningen kunnen namelijk warmteaanvallen triggeren. Yoga, mindfulness en meditatie zijn erg geschikt om de geest leeg te maken en het lichaam te ontspannen.
-
Met hulp van je ademhaling kun je proberen een opvlieger voortijdig weg te blazen. Dit kun je doen door langzaam via je buik adem te halen.
-
Pas je kleding aan: draag laagjes, zodat je tijdens de dag iets aan of uit kan trekken. Let daarnaast op met synthetische stoffen zoals lycra, nylon of polyester. Deze nemen namelijk vocht slecht op waardoor kleding gaat plakken aan de huid. Katoen en linnen daarentegen nemen het vocht beter op en ‘ademt’ waardoor het fijner aanvoelt op de huid.
-
Als je ’s nachts last hebt van opvliegers, kies dan voor katoenen of linnen nachtkleding en beddengoed, of leg onder het hoeslaken een badlaken om zo te voorkomen dat uw matras erg nat wordt. Probeer ook eens een zogenaamd coldpack.
-
Let op wat je eet en drinkt. Sterk gekruid voedsel kan namelijk opvliegers uitlokken. Ook drankjes met cafeïne zoals koffie, thee en cola en alcohol kunnen een warmteopwelling aanwakkeren. Kies bijvoorbeeld voor cafeïnevrije koffie, kruidenthee of een vruchtensapje. En kies bij restaurants het menu met zorg uit en geef eventueel aan dat je het minder sterk gekruid wilt hebben.
-
Plantaardige hormonen (fyto-oestrogenen) kunnen opvliegers verminderen. Van nature zitten deze plantaardige hormonen in sojaproducten, linzen, amandelen, lijnzaad, kidneybonen, kikkererwten en pompoenpitten. Ook kun je het aantreffen in gerst, haver, rogge, rode klaver en hop.
-
Vermijd warme ruimtes. Ook een warm bad kan opvliegers uitlokken. Is het helaas geen optie? Neem dan een kleine handventilator batterijen mee die overal naartoe kan en snel verkoeling kan geven. Een koud washandje in de nek kan ook verkoelend werken (niet op het voorhoofd!).
-
Beweeg! Een half uur dagelijks bewegen kan warmteaanvallen minder heftig maken. Daarnaast kan het helpen bij geestelijke klachten, door je verstand op nul te zetten en nieuwe energie te genereren. Probeer hierbij, hoe lastig misschien ook, je gewicht in de gaten te houden. Een hogere Body Mass Index (BMI) kan zorgen voor meer ‘hot flushes’.
-
Controleer je medicijnen. Met name middelen die gebruikt worden bij een hoge bloeddruk kunnen de kans op opvliegers verhogen of verlagen. Overleg met je huisarts of apotheek als je denkt dat dit voor jou van toepassing is.
-
Houdt een opvliegerdagboek bij. Bepaalde voeding of leefgewoonten kunnen opvliegers aanwakkeren of erger maken. Schrijf de dag en het tijdstip op en wat er toen met jou gebeurde. Mogelijk helpt dit jou een stap verder.
​
Onthoud dat de overgang altijd voor iedereen anders is. Wat voor jou kan helpen, is misschien voor een ander niet van toepassing. Blijft de last die je ondervindt erg groot? Kies ervoor om via uw huisarts te worden behandeld met medicijnen (maar zie tip 9!).
Opvliegers
​
Opvliegers, ook wel ‘hot flushes’ en opstijgingen genoemd, zijn een van de meest karakteristieke symptomen van de overgangsjaren. 80 procent van de Nederlandse vrouwen heeft in het eerste jaar na de laatste menstruatie last van opvliegers. Bij een op de drie vrouwen in de overgang zijn deze zo frequent of hevig dat zij hier ernstig hinder van ondervindt. Wat zijn de symptomen van opvliegers, hoe ontstaan ze en vooral: wat kun je er aan doen?
De symptomen van opvliegers zijn makkelijk te herkennen. Een opvlieger is een plotseling opkomend gevoel van warmte en transpiratie. Het begint met een hevig gevoel van warmte op de borst dat zich uitbreidt naar het hoofd en de hals. Soms kan dit ook het hele lichaam zijn. Hierbij kan de huid rood worden. Dit komt doordat kleine bloedvaatjes wijd open gaan staan, omdat je hevig transpireert. Na zo’n een tot drie minuten zakt dit gevoel meestal weg en krijg je het ineens erg koud.
Een van de grote nadelen aan opvliegers is dat ze vaak op de meest ongewenste momenten komen, zelfs ’s nachts. Circa 20 procent van de vrouwen die opvliegers ondervinden hebben tijdens het hoogtepunt van de overgang meer dan zes opvliegers per dag en eveneens ongeveer 20 procent wordt er tenminste een keer per nacht wakker van. Daarom kunnen ze erg vervelend zijn, maar gelukkig zijn ze volkomen onschuldig. Het is namelijk niet schadelijk voor het lichaam. Maar het zal duidelijk zijn dat als gevolg van nachtelijke opvliegers, de slaap ernstig verstoord kan raken waardoor gebrek aan energie, vermoeidheid, concentratiestoornissen en zelfs depressieve gevoelens kunnen ontstaan.
Tijdens de overgangsperiode vinden er grote verschuivingen plaats in de hormoonhuishouding van het lichaam. Dit heeft ook invloed op de thermostaat in de hersenen, een gebied dat normaal de lichaamstemperatuur nauwkeurig in de gaten houdt. Door de overgang raakt deze thermostaat ontregeld en terwijl de lichaamstemperatuur volkomen normaal is, ‘denkt’ het centrum plotseling dat je het te warm hebt. En op het moment dat het centrum weer goed werkt, registreert het dat je het te koud hebt, waardoor kippenvel en rillingen kunnen ontstaan. Dit proces kan zich elk uur een paar keer herhalen.
​